Hướng dẫn cách trình bày gia phả đơn giản dễ làm
Qua bài Nội dung gia phả mà chúng tôi đã đề cập bài trước bạn đọc cũng đã hiểu sơ qua về gia phả và nội dung cơ bản trong đó. Bài viết này chúng tôi nhấn mạnh việc trình bày một gia phả như thế nào sao cho khoa học và dễ hiểu dễ tìm thông tin nhất đến bạn đọc.
*** Gia phả nhà thờ họ có nội dung gì
Mục lục
1. Nguyên tắc cơ bản trong trình bày gia phả
Một bộ gia phả được chia thành 3 phần cơ bản theo cách trình bày
- Phả kí
- Phả hệ
- Phả đồ
Nguyên tắc viết thứ tự các đời sao cho dễ hiểu dễ nhớ như sau:
Có 3 hình thức hiện được những người viết phả hay sử dụng:
– Ghi rõ thế hệ trực thuộc (đời thứ mấy).
– Dùng số thứ tự một số để chỉ thế hệ trực thuộc .
– Dùng số thứ tự hai số (như 2.1, 2.2; 3.1, 3.2 …), trong đó số thứ nhất biểu thị thuộc đời thứ mấy, số thứ hai biểu thị là con thứ mấy.
Không nên duy trì quan điểm “trọng nam khinh nữ” bên trong cuốn gia phả dòng họ tạo sự phân biệt đối xử mà không ghi tên con gái trong gia phả. Vì như thế sẽ gây khó khăn cho việc tìm hiểu tư liệu sau này. Đồng thời truyền bá tư tưởng sai trái cho con cháu.
2.Hướng dẫn cách trình bày gia phả dễ hiểu
2.1. Phả kí
Kí có thể được hiểu là kí tự. Phả kí bao gồm tất cả các nội dung được viết trong gia phả dòng họ.
Với phả kí cần lựa chọn người có dòng văn thơ điêu luyện, ngôn ngữ phong phú đa dạng, hiểu biết về gia tộc và biết sử dụng từ ngữ đặc trưng cho nhà thờ họ để viết các nội dung như lời tựa, chính văn và phần viết thêm trong gia phả đó.
Phần này là nội dung vô cùng quan trọng nó giúp cho con cháu nắm rõ được tinh thần của dòng tộc, phát huy tình yêu gia đình quê hương đất nước, toàn bộ tâm huyết đều đặt chính ở phả kí.
2.2. Phả hệ
2.2.1. Nội dung phả hệ là gì?
Trong gia phả dòng họ sẽ có phần biểu diễn mối quan hệ của các thành viên trong cùng một dòng tộc bắt đầu từ Thuỷ tổ.
Chính vì vậy phần này cần có sự đóng góp của tất cả mọi người sao cho việc tạo ra phả hệ của các thành viên được chính xác nhất.
Điều này không hề dễ dàng bởi trong họ dù lớn dù bé cũng có nhiều mối quan hệ phức tạp và rất dễ nhầm lẫn. Việc tạo ra phả hệ đòi hỏi nhiều thời gian công sức.
Xem nội dung này ta có thể biết được vị trí, vai vế, tên tuổi của từng người, người đó thuộc đời thứ mấy trong họ, là con ai, sinh ra những ai…
2.2.2.Cách trình bày phả hệ
Có 3 cách trình bày cơ bản
| Cách trình bày | Nội dung |
| Viết theo chiều ngang-áp dụng cho gia đình có 3,4 đời là phù hợp vì khó theo dõi | viết lần lượt các đời trong họ; sau đời thứ nhất đến đời thứ hai, hết đời thứ hai đến đời thứ ba, hết đời thứ ba đến đời thứ tư…
Ưu điểm: Dễ dàng cho người xem nhìn là nhận biết được từng hệ trong họ, thông tin mỗi người Nhược điểm: Không biết được mối quan hệ chung |
| Viết theo chiều dọc- Cách này nhiều người sử dụng và là cách phổ biến bây giờ vì dễ theo dõi. | chia dọc từng chi, từng cành trong họ để viết. Viết hết chi một đến chi hai, hết chi hai đến chi ba… Trong mỗi chi lại chia ra từng cành, hết cành một đến cành hai, hết cành hai đến cành ba… Tương tự như trên, trong mỗi cành lại chia viết từng nhánh nhỏ. |
| Viết theo chiều kết hợp hai cách trên | Nội dung chính vẫn được viết theo phương pháp dọc, nhưng sau (hoặc trước) khi trình bày dọc, trình bày tóm tắt theo hàng ngang, chủ yếu chỉ viết họ tên, nếu có thể viết bổ sung một số thông tin chủ yếu nhất của mỗi người. |
2.3. Phả đồ
Phả đồ (còn gọi là cây phả hệ) là hình thức biểu thị phả hệ theo sơ đồ để khi nhìn vào người ta có thể nắm bắt một cách tổng thể mối quan hệ thế thứ trong họ tộc.
Có 3 cách trình bày Phả đồ
| Cách trình bày Phả đồ | Chi tiết |
| Trình bày theo hình cây- Cách trình bày này nhìn tổng quan dễ hiểu nhưng khó trình bày đối với các gia tộc nhiều đời . | Bắt đầu từ gốc là đời thứ nhất, mọc ra các cành, cành phía trái là chi trên, cành phía phải là chi dưới. Tương tự vậy, trong mỗi cành lại có các cành nhỏ phân chia từng lớp từng tầng. |
| Trình bày theo vòng tròn đồng tâm-Cũng áp dụng cho gia đình ít đời còn dòng tộc nhiều đời thì sẽ khó biểu đạt. | Vẽ các vòng tròn đồng tâm, cụ Tổ đời thứ nhất ở trung tâm, vòng thứ hai là đời thứ hai, vòng thứ ba là đời thứ ba… |
| Trình bày theo sơ đồ tổ chức: Đây là cách dễ làm dễ hiểu được nhiều người sử dụng. | + Vẽ theo chiều dọc: đời thứ nhất đặt ở trên cùng, lan tỏa xuống đời thứ hai, thứ ba, thứ tư…theo hàng ngang tương ứng phía dưới. Trong mỗi hàng, người phía trái là anh chị, người phía phải là em. Mối quan hệ trực tiếp được biểu thị bằng mũi tên hoặc đường dẫn nối .
+ Vẽ theo chiều ngang: đời thứ nhất đặt ở bên trái, các đời tiếp theo lan tỏa sang phải theo hàng dọc, chi trên ở trên, chi dưới ở dưới. |
Ngày nay nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin nên việc lưu trữ các thứ bậc trong dòng họ cũng dễ dàng hơn. Ngoài việc lưu trữ trên gia phả , còn được lưu trữ trên máy tính và sử dụng công nghệ tạo gia những cuốn gia phả nhà thờ họ đẹp mắt ấn tượng.
*** Đừng bỏ lỡ 1000 mẫu từ đường đẹp chuẩn phong thủy
