Chia sẻ:

Nhà thờ họ là tượng đài lịch sử lưu giữ các giá trị truyền thống cốt lõi của mỗi dòng họ dù lớn dù nhỏ. Trong nhà thờ họ sẽ có những tập tục tế lễ được tồn tại duy trì hàng nghìn năm nay. Trong đó để có thể làm lễ cầu siêu, phải có tờ ghi danh sách các vị liệt tông liệt tổ để xướng tên trong văn tế và hỏa thiêu sau khi hoàn tất tế lễ. Bài viết nhỏ dưới này sẽ hướng dẫn chi tiết cách lập danh sách các vị liệt tổ liệt tông hoàn thiện cho các buổi tế lễ trọn vẹn nhất và đúng quy tắc nhà thờ họ.

Lập danh sách các vị liệt tông liệt tổ như thế nào

1. Liệt tổ liệt tông được hiểu như thế nào?

Theo wiki thì liệt tổ liệt tông được định nghĩa như sau:

Liệt Tổ (chữ Hán: 烈祖) là miếu hiệu của một số vua chúa trong lịch sử Việt Nam, lịch sử Triều Tiên và lịch sử Trung Quốc. Những vị vua có miếu hiệu Liệt Tổ thường là vị vua khai sáng hoặc trung hưng triều đại đó.

Liệt Tông (chữ Hán 烈宗) là miếu hiệu một số vị quân chủ ở Trung Hoa cổ đại.

Như vậy với cụm Liệt tổ liệt tông trong nhà thờ họ có thể hiểu đơn giản là tổ tiên dòng họ- Những người đi tiên phong dẫn đầu có công với dòng họ .

+++ Xem ngay: Nhà thờ dòng họ là gì?

2.Cách lập danh sách các vị liệt tông liệt tổ như thế nào?

Nguyên tắc này được chúng tôi sưu tầm trên internet – tài liệu mang tính chất tham khảo.

Trước khi đi vào buổi tế lễ thì dòng họ cần lập danh sách các vị liệt tổ liệt tông chuẩn chỉ để buổi tế lễ cầu siêu diễn ra thuận lợi như sau:

– Đời thứ và Ngôi vị (thủy tổ hay tiên tổ) và Tiền hương trung/thượng kỳ lão và  chức quan (nếu có) à tên tuổi và ngày húy và Phần mộ an táng tại (chỉ ghi khi lập danh sách cầu siêu, còn khi đọc văn hiệu triệu thì không ghi phần mộ an táng).

Bậc Thủy tổ: Các bậc tiên tổ Chú ý
–  Thủy tổ ghi: Nhất thế (đời thứ nhất) Thuỷ Tổ khảo Tiền hương thượng kỳ (trên 70 tuổi) / trung kỳ (từ 60-70) lão, và chức vụ xã hội nếu có…và (họ của vị thủy tổ)… và mạnh công tự (tên đệm và tên húy của vị Thủy tổ)…và thụy chất trực phủ quân;

Ví dụ: vị tổ khảo của dòng họ Nguyễn có tên là Nguyễn B, thì được ghi:

Nhất thế Thủy Tổ Khảo Tiền hương thượng kỳ lão, kiêm Thập lý hầu Nguyễn mạnh công tự B thụy chất trực phủ quân. Phần mộ hiện nay an táng tại nghĩa trang dòng tộc, tại Hà Tĩnh tỉnh, Đức thọ thị trấn.

–  Thủy tổ phu nhân ghi: Nhất thế Thuỷ Tổ tỉ y phu chức … (họ của vị phu quân của thủy tổ bà) … mạnh công chính thất (nếu vợ thứ thì ghi là á thất) … (họ tên của vị Thủy tổ bà) …từ thuận (nếu vợ thứ thì ghi là trinh thuận) nhũ nhân;

– Tiên tổ khảo ghi: Nhị thế (đời thứ hai)/ tam thế (đời thứ ba)/vv… Tiên Đại Tổ khảo Tiền hương thượng kỳ / trung kỳ lão …(họ của vị thủy tổ) …mạnh công (nếu con thứ thì ghi trọng công, con út thì ghi quý công) tự…(tên đệm và tên húy của vị Thủy tổ)…thụy chất trực phủ quân;

–  Tiên tổ tỉ ghi: Nhị thế / Tam thế… Tiên Đại Tổ tỉ y phu chức …(họ của vị thủy tổ) mạnh công (nếu con thứ thì ghi trọng công, con út thì ghi quý công) chính thất (á thất)…(họ tên của vị Thủy tổ bà)…từ thuận (trinh thuận) nhũ nhân;

–  Tiên tổ cô (em gái, chị gái của của tiên tổ khảo, người không lập gia đình, khi chết được thờ phụng trong từ đường và được tôn là tiên tổ cô) ghi:   Nhị thế/Tam thế/vv… Tiên tổ cô … Nguyễn thị/ Trần thị/ Lê thị nhất nương (hay nhị nương/tam nương/vv… – ngôi thứ sinh thành) …(tên và tên đệm của thủy tổ cô)…thần vị;

– Đường thúc tiên tổ (em trai của Tiên Tổ Khảo) ghi: Nhị thế/tam thế/vv… Đường thúc tiên tổ Tiền hương trung kỳ lão …(họ của vị thủy tổ) …mạnh công tự…(tên đệm và tên húy của vị Thủy tổ)…thụy chất trực phủ quân;

– Con cả : ghi tên đệm là mạnh công

– Con thứ: ghi tên đệm là trọng công

– Con út: ghi tên đệm là quý công

– Tuổi từ 50 – 70 ghi là : tiền hương trung kỳ lão

– Tuổi từ 70 trở lên ghi là : Tiền hương thượng kỳ lão

– Dưới tuổi 50 không ghi câu này

Mỗi nhà thờ họ đều trải qua nhiều thăng trầm trong lịch sử, trải qua chiến tranh loạn lạc…do  vậy có thể trong quá trình lập danh sách dễ dẫn đến thiếu sót. Muốn cho trọn đạo nghĩa, không bỏ sót các vị liệt tiền liệt tổ trong thờ phụng, khi lập danh sách, hay lập sớ khấn, luôn luôn nhớ phải ghi câu sau đây vào các sớ cúng: “Cùng toàn thể các liệt vị Tổ phúc, Tổ kỳ, bất kỳ danh hiệu mà hậu duệ sơ sót chưa có cơ hội nhận biết dung nhan, chưa cập nhật đầy đủ húy danh, cúi xin bỏ quá lỗi lầm, theo thứ tự ngôi vị tọa bàn, mời tất cả cùng về đây sum vầy hưởng thụ.”

Trong những bài viết tiếp theo chúng tôi sẽ đề cập đến nhiều vấn đề về tế lễ trong nhà thờ họ cùng các mẫu nhà từ đường đẹp đi cùng năm tháng.