Tổng hợp một số đồ thờ trong nhà thờ họ cần thiết
Nhà thờ họ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì đời sống tâm linh ở mỗi làng xã Việt Nam từ ngàn đời xưa. Để đảm bảo rằng nhà thờ họ được trang bị đầy đủ những đồ thờ cần thiết nhằm tạo nên một không gian thờ cúng trang nghiêm, dưới đây là tổng hợp một số đồ thờ cần thiết trong nhà thờ họ mà chuyên gia phòng thờ Vietnamarch muốn gửi tới bạn.
Mục lục
1. Một số đồ thờ trong nhà thờ họ cần thiết
1.1. Hoành phi câu đối hoặc cuốn thư câu đối
Hoành phi là một tấm bằng nằm ngang trong nhà thờ họ. Bức hoành phi được chạm khắc theo ý muốn của gia chủ và trang trí bằng khổ hình chữ nhật. Chữ viết trên hoành phi thường gồm từ 3 đến 4 chữ, mang ý nghĩa riêng theo mong muốn của gia đình.
Vị trí của hoành phi là ở trung tâm cao nhất trong khu vực thờ cúng từ đường. Thường treo hoành phi ở trên cùng hoặc bên cạnh bàn thờ. Một số lưu ý khác về hoành phi:
- Chất liệu: Hoành phi thường được làm chủ yếu bằng gỗ. Tuy nhiên, trong những nhà có điều kiện hơn, hoành phi cũng có thể được làm bằng chất liệu đồng.
- Ý nghĩa tâm linh: Hoành phi mang ý nghĩa ca tụng công đức của tổ tiên và thể hiện sự kính trọng của con cháu đối với gia tiên. Nó cũng có ý nghĩa giáo dục về chữ hiếu, chữ nhân, tình thần đoàn kết, lòng yêu nước, tình cảm gia đình và làng xã.
- Câu đối: Hoành phi thường được trang trí với câu đối, còn gọi là doanh thiếp, doanh liên hoặc đối liên (một cặp câu đối xứng). Phần hoành phi câu đối thường được làm bằng gỗ sơn son, thiếp vàng, trong khi chữ trên hoành phi và câu đối thường có màu đen, đỏ, vàng tùy thuộc vào cách phối màu của nghệ nhân.
- Cuốn thư câu đối: Thay vì hoành phi câu đối, có nhiều nơi sử dụng cuốn thư câu đối là phần không thể thiếu trong kiến trúc nhà từ đường, đặc biệt là ở miền Bắc và Trung.
1.2. Cửa võng
Cửa võng là một bộ phận không thể thiếu trong không gian nhà thờ họ hay nhà từ đường. Hình dáng của cửa võng thường được thiết kế theo kiểu mô phỏng chữ M, tạo nên một hình dạng đẹp mắt và độc đáo.
Thông thường, cửa võng thường được treo ngay ở trước gian thờ chính giữa, dưới bức đại tự. Nó có vai trò nối liền câu đối và đồng thời ngăn cách không gian của ban thờ với bên ngoài.
Chất liệu chủ yếu để làm cửa võng là gỗ, được sơn son và thiếp vàng. Trong thiết kế, trên bề mặt của cửa võng thường được điêu khắc hoa văn đối xứng hai bên, tạo nên một vẻ đẹp trang trọng và ấn tượng.
Cửa võng không chỉ có tác dụng trang trí mà còn mang ý nghĩa tôn kính và tạo nên không gian linh thiêng trong không gian thờ nhà thờ họ. Và đây cũng được coi là một trong những đồ thờ trong nhà thờ họ cần thiết và không thể thiếu.
1.3. Bàn thờ hoặc Hương án
Hương án hay bàn thờ nhà thờ họ là một đồ thờ trong nhà thờ họ cần thiết, đóng vai trò rất quan trọng và không thể thiếu trong không gian thờ cúng của mỗi gia đình Việt từ xưa tới nay.
Hương án hay bàn thờ nhà thờ họ thường được thiết kế theo kiểu dáng hình chữ nhật hoặc hình chữ L, điều này tùy thuộc vào không gian và kiến trúc của nhà thờ họ. Nó thường được làm bằng gỗ và trong quá trình thiết kế, nó thường được trang trí bằng cách chạm khắc thêm những loại hoa văn khác.
Hương án và bàn thờ thường được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong không gian thờ cúng. Thường được đặt gần tường hoặc góc phòng, tạo nên một điểm nhấn tâm linh trang nghiêm và linh thiêng.
Hiện nay, hương án và bàn thờ thường được làm từ gỗ, với các loại gỗ như gỗ trắc, gỗ hương, gỗ gụ…Những loại gỗ này thường có màu sắc và mùi thơm tự nhiên, tạo nên một không gian thờ cúng ấm cúng và trang nghiêm. Ngoài ra, hương án còn có thể được trang trí bằng các vật phẩm thờ cúng khác như đèn cúng, nhang, hoa và các vật phẩm tâm linh khác.
Hương án là nơi để thờ phụng tổ tiên và các vị thần linh. Nó không chỉ đơn thuần là một bộ phận trang trí mà còn mang ý nghĩa tôn kính và gợi nhớ đến các vị thần, ông bà tổ tiên. Trên bàn thờ, người ta thường đặt các tượng thần, bức tranh các vị thần và các vật phẩm linh thiêng khác. Gia đình thường cúng thờ, đốt nhang và đặt trà, hoa và thức ăn lên bàn thờ, tượng trưng cho sự tôn kính và mong muốn mang tới bình an và phúc lộc cho gia đình.
***Xem thêm: Top 10+ cây xanh được trồng trong nhà từ đường phổ biến nhất hiện nay
1.4. Bộ đồ thờ
Bộ đồ thờ là một phần quan trọng không thể thiếu trong cấu trúc phòng thờ nhà thờ họ. Có nhiều loại bộ đồ thờ phổ biến, bao gồm bộ tam sự, bộ ngũ sự, bộ thất sự và bộ cửu sự. Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, gia chủ có thể mua đầy đủ hoặc mua một phần cơ bản của bộ đồ thờ.
- Bộ tam sự gồm ba vậy phẩm bao gồm một lư hương và hai cây đèn ( Hay còn gọi là hai chân nến).
- Bộ ngũ sự (gồm năm món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, thường có thêm đôi hạc.
- Bộ thất sự (gồm bảy món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, đôi hạc và hai bình hoa.
- Bộ cửu sự (gồm chín món) bao gồm một lư hương và hai cây đèn, đôi hạc, hai bình hoa và hai ống cắm hương.
1.5. Đẳng tế
Đẳng tế là một thuật ngữ quan trọng trong không gian thờ cúng của nhà thờ dòng họ tổ tiên. Nó đề cập đến một bộ phận cốt lõi trong phòng thờ, đó là một chiếc bàn đặc biệt được sử dụng để bày đặt các vật phẩm tế lễ và thực hiện các nghi lễ tôn kính tổ tiên.
Thông thường, nhà thờ cần có ít nhất hai đôi đẳng tế, tức là hai chiếc bàn đẳng tế. Chúng thường được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong không gian thờ cúng. Bàn đẳng tế thường được làm bằng gỗ, có thể được trang trí với các hoa văn và khắc chạm tinh tế.
Trên bàn đẳng tế, người ta sắp xếp các vật phẩm tế lễ như rượu, thức ăn, trà, hoa và các vật phẩm linh thiêng khác. Các vật phẩm này được coi là món quà tôn kính và cúng dường cho tổ tiên, nhằm thể hiện sự tôn trọng và tri ân đối với tổ tiên và ông bà trước đây.
Với vai trò quan trọng trong không gian thờ cúng, đẳng tế mang đến không chỉ sự trang trọng mà còn là nơi thể hiện sự kết nối giữa thế gian và thần giới, góp phần tạo nên không khí linh thiêng và tôn nghiêm trong nhà thờ dòng họ tổ tiên.
1.6. Bộ bát bửu, chấp kích
Bộ bát bửu và Chấp Kích là một bộ binh khí đặc biệt trong không gian thờ cúng của nhà thờ dòng họ tổ tiên. Bộ này bao gồm nhiều loại binh khí như mác, đao, kích, thương, phủ việt (búa), cờ tiết mao và bảng có chữ “Tĩnh Túc” và “Hồi Tị”.
Bộ binh khí này mang ý nghĩa tâm linh vô cùng quan trọng, không chỉ để bảo vệ gia đình dòng họ khỏi những điều xấu mà còn mong muốn mang lại sự an yên, hạnh phúc cho gia đình. Chúng đại diện cho sức mạnh và quyền năng, được coi là một biểu tượng của sự bình an và thịnh vượng.
1.7. Khám thờ, ngai thờ
Khám thờ là một đồ thờ cúng có cửa đóng mở, bên trong đặt bài vị. Chính giữa khám thờ có viết hai chữ “Thần Chủ”. Thờ Thần Chủ là việc thờ cúng tổ tiên từ 4 đời trở lên: Cao, Tằng, Tổ, Khảo. Nó là cách tôn vinh và tri ân sự đóng góp của tổ tiên trong gia đình dòng họ.
1.8. Hạc thờ
Hạc là một loài chim quý hiếm và thường được sử dụng trong không gian thờ cúng của gia đình dòng họ, với ý nghĩa vô cùng cao quý của nó.
Ở Việt Nam, hạc được coi là một con vật đặc biệt trong đạo giáo. Hạc thờ tượng trưng cho sự tinh tuý và thanh cao. Thỉnh thoảng, ta có thể thấy hạc thờ ngậm ngọc minh châu, biểu trưng cho sự quý giá và sang trọng. Hoặc khi hạc thờ ngậm hoa sen, nó biểu thị sự giác ngộ.
Kích thước của hạc thờ phụ thuộc vào không gian thờ của từng gia đình. Hạc thờ thường được chế tác từ gỗ Mít, gỗ Gụ, gỗ Dổi, vàng Tâm cùng nhiều loại gỗ khác, tùy thuộc vào sở thích và sự lựa chọn của từng người.
1.9. Lục bình
Lục bình được xem là biểu tượng của tài lộc và may mắn trong truyền thống văn hóa. Nó thu hút sự mới mẻ và thuận lợi cũng như mang đến tiền tài cho gia chủ.
Lục bình có hình dạng đặc biệt, với miệng bình loe và thân bình rộng, cổ hẹp. Miệng bình loe được coi là cửa khí mang lại sự thuận lợi và may mắn. Đồng thời, thân bình rộng và cổ hẹp của nó có tác dụng bảo quản tài sản cho gia chủ, giữ cho tài lộc ở lại trong gia đình.
Lục bình thường làm từ các vật liệu như gốm, đá quý, hoặc kim loại quý như bạc, vàng. Ngoài việc tượng trưng cho tài lộc, lục bình còn có giá trị văn hóa và nghệ thuật cao, được trân trọng và sử dụng trong không gian trang trí và thờ cúng.
1.10. Kiệu thờ
Kiệu thờ là một tín vật tâm linh độc đáo và đóng vai trò quan trọng trong các lễ hội truyền thống. Nó là hiện vật chính trong đám rước của lễ hội, mang ý nghĩa tôn vinh và thờ cúng các thần linh, tổ tiên hoặc các vị thần tượng trong tín ngưỡng.
1.11. Quán tẩy
Sự tồn tại theo năm tháng của những giá trị truyền thống Việt Nam, quán tẩy xuất hiện trong những ngôi nhà từ đường, nhà thờ họ, hay trong các ngôi đình chùa,…
Có hai loại như sau:
- Quán tẩy rượu: đúng như cái tên dùng để chứa rượu, bao sái tay chân trước khi cúng.
- Quán tẩy nước: dùng để dựng nước, rửa tay trước khi dâng hương.
Trong các buổi cúng tế lễ của dòng họ quán tẩy là vật vô cùng quan trọng và cần thiết.
1.12. Giá chiêng trống
Chiêng trống cùng giá đựng trống chiêng là phần cần thiết trong các dịp lễ của dòng họ, cần đội trống để thực hiện các nghi thức tế lễ quan trọng.
Như vậy top 12 đồ thờ cúng cần thiết gia chủ nên sắm sửa trang hoàng cho phòng thờ nhà thờ họ gia đình hoặc dòng họ . Ngoài những vật tâm linh trên gia chủ có thể mua thêm nhiều vật cúng lễ khác giúp cho bàn thờ tổ thêm phong phú và trang trọng.
2. Một số lưu ý khi bài trí đồ thờ trong nhà thờ họ
Khi bài trí đồ thờ trong nhà thờ họ, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Chọn vị trí trang trọng và linh thiêng.
- Hướng bàn thờ về phía đông hoặc đông nam.
- Sử dụng chất liệu tự nhiên và trang trí đơn giản như hoa, cây cỏ, đèn lồng.
- Đặt các vật phẩm theo thứ tự cụ thể, với hình tổ tiên ở vị trí trung tâm.
- Giữ bàn thờ sạch sẽ và cúng thường xuyên.
- Tôn trọng và tuân thủ truyền thống tôn giáo của gia đình hoặc dòng họ.
Vietnamarch – Đơn vị thiết kế nhà thờ họ uy tín: 0918.248.297