Chi tiết quy trình chuẩn bị và thực hiện Lễ tế tổ nhà thờ họ

Chia sẻ:

Mỗi năm nhà thờ họ đều có những dịp tế lễ vô cùng quan trọng nhằm ghi nhớ công ơn tổ tiên sinh thành ra dòng họ. Tuỳ mỗi nơi chọn ra ngày tế lễ khác nhau. Trong đó to nhất vẫn là ngày lễ Tế tổ con cháu khắp nơi trở về sum họp quây quần tổ chức tế lễ trọng thể. Dưới đây là chi tiết quy trình thực hiện lễ Tế tổ nói chung tại các nhà thờ họ. Mời bạn đọc tham khảo.

1.Lễ tế tổ là gì? được thực hiện vào ngày nào trong năm?

1.1.Lễ Tế tổ là gì?

Lễ tế tổ còn gọi là giỗ Tổ, cúng Tổ, tế Họ, giỗ Họ). Đây là dịp để con cháu trong họ hồi hướng về ông bà tổ tiên đã có công sinh thành.

Một vài định nghĩa cần biết trong khi tìm hiểu về lế Tế tổ:

– Yết lễ: (lễ yết cáo thần linh, yết cáo tổ tiên): Đêm hôm trước tộc trưởng phải dâng lễ cầu xin Hoàng thiên Hậu thổ, Thành hoàng bản xứ, th6ỏ công hà bá cho phép gia tiên được về; đồng thời yết cáo Tổ tiên xin phép được tổ chức sự kiện vào ngày hôm sau.

– Tế lễ: Ngày hôm sau con cháu họ tộc tụ hội làm lễ cúng tổ tiên

– Cầu an và cầu siêu: Đến đêm thì dâng lễ trai đàn ngoài trời cầu siêu độ cho vong linh tiên tổ và cầu an giải hạn cho toàn thể mọi người trong gia tộc.

1.2.Lễ giỗ tổ được thực hiện vào ngày tháng năm nào ?

Lễ tế tổ được thực hiện vào ngày nào là tùy từng nhà thờ họ quy định. Thông thường từ 15.1 âm lịch trở đi các nơi bắt đầu tổ chức lễ Tế tổ trang trọng.

Ngày được chọn làm ngày tế tổ thường là:

– Ngày kỵ của vị thủy tổ;

– Nếu không xác định được ngày kỵ của thủy tổ rõ ràng, thì chọn ngày rằm tháng giêng thường được dùng để cầu siêu độ cho cho vong linh người âm và cầu an giải hạn cho người dương trần hàng năm;

– Hoặc ngày xá tội vong nhân (rằm tháng bảy);

2.Chuẩn bị cho lễ tế tổ

2.1.Nội dung chính của lễ Tế tổ

Có 3 nội dung chính cần lưu ý trong lễ giỗ tổ như sau

2.2.Cách đặt các mâm cổ trên bàn thờ nhà thờ họ sao cho chuẩn phong thủy

*** Xem thêm: Bài trí nhà thờ tổ cần mấy bát hương

2.3.Danh sách người thực hiện hành lễ trực tiếp

3.Chi tiết từng bước tiến hành lễ Tế tổ tại từ đường

Xướng lễ:
– Củ soát tế vật: Kiểm soát lễ vật (2 chấp sự dẫn chủ tế vào nội điện cầm nến soi xem xét lại lễ vật).
– Ế mao huyết: Vứt bỏ lông và huyết
– Chấp sự giả, các tư kỳ sự : Mọi người chấp sự sẵn sàng hành lễ.
– Khởi chinh cổ, các tam nghiêm : Nổi chiêng trống ba hồi.
– Nhạc sinh tựu vị : Đội nhạc ngồi vào vị trí, cử nhạc.
– Tế chủ cập các chấp sự giả nghệ quán tẩy sở : Chủ tế, các bồi tế và các chấp sự đến chổ rửa tay mặt, thuế cần ( lau khô ).
– Bồi tế tựu vị : Bồi tế vào chiếu (trước)
– Tế chủ tựu vị : Chủ tế vào chiếu (sau).
– Thượng hương : Lễ thượng hương, hai chấp sự 2 bên bưng lư hương và hộp trầm giao chủ tế quỳ vái xong, chấp sự đặt lên hương án.
– Nghênh thần cúc cung bái : Tế chủ và bồi tế lạy bốn lạy, theo nhịp xướng ( bái – hưng).
– Bình thân : Đứng nghiêm.
– Hành sơ hiến lễ : Dâng rượu tuần đầu ( các chấp sự tiến vào hương án ).
– Chước tửu : Rót rượu.
– Nghệ hương án tiền : đứng nghiêm
– Quỵ : Quỳ.
– Phủ phục : cúi lạy, hưng: đứng lên.
– Bình thân phục vị : đứng nghiêm.
– Độc chúc : Chuẩn bị đọc văn
– Nghệ đọc chúc vị : Tế chủ đứng nghiêm, hai chấp sự của hàng giữa tiến vào hương án phủng văn tế ra.
– Giai quỵ : Tất cả quỳ xuống ( chủ tế, bồi tế, người chuyển văn người đọc văn).
– Chuyển chúc : Người chuyển văn đưa chủ tế vái một vái rồi giao người đọc.
– Tuyên đọc chức vị : Người đọc văn bắt đầu đọc ( Đọc xong lại giao chủ tế vái 1 vái và giao cho hai người chuyển là 2 chấp sự trả lại vị trí cũ).
– Phủ phục : Cúi lạy, Hưng – vái : 2 lạy ( 2 lần ).
– Bình thân phục vị : Chủ tế đứng nghiêm.
– Hành á hiến lễ : Dâng rượu tuần thứ 2 ( Các chấp sự tiến vào hương án)
– Chước tửu : rót rượu.
– Nghệ hương án tiền : Chủ tế đứng nghiêm
– Quỵ : Quỳ
– Phủ phục : Cúi lạy, Hưng : Đứng lên
– Bình thân phục vị : đứng nghiêm.
– Hành chung hiến lễ : Dâng rượu tuần thứ 3. ( Các chấp sự tiến vào hương án )
– Chước tửu : Rót rượu
– Nghệ hương án tiền : Chủ tế đứng nghiêm
– Quỵ : quỳ
– Phủ phục : Cúi lạy, hưng : đứng lên.
– Bình thân phục vị : Đứng nghiêm.
– Phủ phục : Cúi lạy hai lạy theo nhịp xướng hưng – bái
– Tiểu khước: – Chủ tế và các bồi tế tạm lui ra khỏi chiếu của mình và tiến vào các chiếu khác lạy 2 lạy (khi lạy không theo nhịp xướng nữa), xong văng ra ngoài chiếu của mình, nhường lại cho quan khách và bà con nội ngoại vào lễ tổ tiên .
Sau khi người cuối cùng lễ xong :
– Bình thân phục vị : Chủ tế và các bồi tế trở về vị trí cũ.
– Cúc cung bái : lạy 4 lạy theo nhịp xướng, Hưng – bái
– Bình thân : Đứng nghiêm
– Điểm trà : Các chấp sự tiến vào hậu tẩm, đổ các ly nước súc miệng và rót trà vào các ly này cùng các bộ ly đã được chuẩn bị sẵn .
– Phần chúc : Đốt bài văn tế ( Chủ tế, hai chấp sự hầu gian giữa tiến vào hậu tẫm rước văn tế và một cây đèn cầy đem ra đỉnh trước sân để đốt )
– Bình thân phục vị : Đứng nghiêm.
– Lễ tất : Lễ xong. ( Chiêng trống đánh một hồi dài )
(Chủ tế và các bồi tế xác dài theo nhịp chiêng trống cho đến khi dứt hồi)

*** Xem ngay Bài Xướng Lễ Tế Tổ được nhiều người ưa chuộng nhất

(st)

Như vậy tại mỗi nha tho ho đều có những quy định nghiêm ngặt riêng ngoài những điều chung cơ bản. Do vậy tùy từng địa phương và tùy vào điều kiện của dòng họ mà lễ tế Tổ được thực hiện to hay nhỏ sao cho phù hợp nhất. Tuy nhiên đây là dịp lễ vô cùng quan trọng, các con cháu nhà ai cũng nô nức muốn tụ họp trở về  nhà thờ họ để sum vầy cùng anh em họ hàng và cùng ghi nhớ công ơn của những người đi trước đã có công đóng góp cho dòng họ ngày một phát triển như bây giờ.