Chia sẻ:

Gia phả là một trong những cách tuyệt vời nhất để tìm hiểu về nguồn gốc và lịch sử của một dòng họ. Trong cuốn sách này, chúng ta sẽ khám phá được về bản nguồn của mình, những dấu mốc lịch sử, những thành viên cha ông từ bao đời. Vậy hãy cùng nhau mở ra những trang sách, để bắt đầu khám phá sâu hơn về gia phả dòng họ của chúng ta.

Nội dung gia phả dòng họ chi tiết

1. Gia phả là gì?

Theo Wikipedia, gia phả được định nghĩa như sau:

Gia phả là bản ghi chép tên họ, tuổi tác, ngày giỗ, vai trò và công đức của cha mẹ, ông bà, tổ tiên và mộ phần của một gia đình lớn hay một dòng họ. Gia phả có thể được coi như một bản sử ký của một gia đình hay một dòng họ. Gia phả có khi gọi là Phổ ký, có khi là Phổ truyền. Các nhà Tông thất (dòng dõi vua quan), có khi gọi gia phả của vương triều mình hay gia tộc mình bằng từ ngữ trân trọng hơn: Ngọc phả, Thế phả…

Ở Việt Nam, việc lập gia phả thường bắt đầu từ việc ghi chép các thông tin cơ bản như tên, ngày giỗ và nơi an táng của ông bà. Có những giả thiết cho rằng thói quen này đã tồn tại từ thời kỳ Sĩ Nhiếp làm Thái thú ở Giao Chỉ, hoặc có thể là từ thời kỳ Lý Nam Đế. Tuy nhiên, chỉ đến thời nhà Lý và nhà Trần mới xuất hiện những cuốn tộc phả, thế phả, và phả ký, ghi chép lại toàn bộ dòng họ và hành trạng của tổ tiên.

Với sự ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa Trung Hoa, người Việt đã truyền thống việc lập gia phả và tộc phả nhằm giữ kỷ cương và xác định mối quan hệ họ hàng, tránh giao hợp họ hàng gần nhau và duy trì niềm tự hào về tổ tiên. Ngoài ra, việc biết đến mồ mả của tổ tiên cũng là một phần quan trọng trong việc thể hiện lòng kính hiếu và tôn trọng đối với công ơn của họ.

2. Nội dung gia phả dòng họ có gì?

Đối với gia phả dòng họ, nhà thờ họ gồm những nội dung chính sau:

  • Bìa gia phả
  • Lời tựa (lời nói đầu)
  • Chính phả
  • Ngoại phả
  • Phụ khảo

2.1.  Bìa gia phả

  • Phần này thường là trang bìa bên ngoài của cuốn sách.
  • Thường bao gồm tiêu đề “Gia Phả” hoặc tên chính thức của dòng họ.
  • Có thể bổ sung thêm hình ảnh, biểu trưng, hoặc các yếu tố khác để làm cho bìa trở nên thu hút và đại diện cho dòng họ.

Một trang bìa gia phả dòng họ thông thường sẽ được trình bày như sau:

Tên gia phả:

VD: GIA PHẢ CHI CỤ NGUYỄN VĂN SEN

Địa chỉ dòng họ:

VD: THÀNH PHỐ CAO BẰNG

Năm thành lập gia phả:

VD: CANH TÝ – 2020

Nội dung gia phả dòng họ chi tiết

2.2. Lời tựa (lời mở đầu)

Đối với phần lời tựa có thể bao gồm:

  • Giới thiệu về nguồn gốc và ý nghĩa của dòng tộc.
  • Mô tả quá trình khảo cứu, sưu tầm và biên tập gia phả.
  • Trình bày dễ hiểu, không quá cầu kỳ hoặc sử dụng ngôn từ khó hiểu.

*** Có thể bạn quan tâm: Nhà thờ họ có phải là cơ sở tín ngưỡng không?

2.3. Chính phả

  • Ghi rõ thông tin chi tiết về thân thế, sự nghiệp của từng thành viên trong dòng họ.
  • Bao gồm tên, ngày tháng năm sinh và mất, nơi an táng, trình độ học vấn, thành tựu, công danh, đức tính và các đặc điểm khác.
  • Phân loại và sắp xếp theo thứ tự từ thủy tổ đến các thế hệ con cháu sau này.

Trong đó, chính phả cụ thể bao gồm: phả ký, phả hệ, phả đồ.

2.3.1. Phả ký

–  Tổ phụ và tổ quán:

  • Ghi chi tiết về Tổ phụ đầu tiên, bao gồm tiểu sử, lai lịch, và hành trạng của ông.Tiếp theo là thông tin về Bà tổ, bao gồm tiểu sử của bà.
  • Tổ quán: Mô tả về Tổ quán, bao gồm lịch sử và địa lý của xóm làng, nơi Tổ phụ đầu tiên đến và khai cơ lập nghiệp.
  • Ghi chú về các giai đoạn lịch sử, ranh giới hành chính, địa lý của vùng sông ngòi, đường xá, chợ, đình chùa, và các khu mộ.
  • Vẽ bản đồ xóm ấp
  • Trình bày về các thế hệ theo qui luật hôn nhân, số lượng con cháu, hậu duệ, và thông tin về nghề nghiệp, kinh doanh, buôn bán của từng thế hệ.
  • Mô tả về các truyền thống lao động, sản xuất, văn hóa, tín ngưỡng, và lòng yêu nước của dòng họ.

– Nêu rõ các đặc điểm tính cách và phương hướng xây dựng văn hóa dòng họ.

2.3.2. Phả hệ

Nội dung phả hệ gồm có:

  • Đời thứ …..Con của ông…..và bà….: Ghi chi tiết về các thế hệ, con cháu của ông và bà.
  • Khung tên họ: Liệt kê tên của chồng và vợ, ghi năm sinh và mất theo âm lịch, ngày giỗ, và thông tin về mộ phần.

Nội dung gia phả dòng họ chi tiết

2.3.3. Phả đồ

Phả đồ là một hình thức biểu thị phả hệ theo sơ đồ để có thể nhìn tổng quan mối quan hệ thế thứ trong dòng họ.

Nội dung gia phả dòng họ chi tiết

2.4. Ngoại phả

Phần ngoại phả của cuốn gia phả bao gồm các nội dung sau:

  • Mô tả các lễ cúng chính và văn khấn: Ghi chi tiết về các nghi thức lễ cúng và văn khấn mà dòng họ thực hiện. Mô tả về nhà thờ họ và Hội đồng gia tộc nếu có.
  • Mô tả các khu mộ: Ghi chú về vị trí và tên của những người được chôn cất trong mỗi mộ.
  • Danh sách những người có học vị: Liệt kê danh sách những người trong dòng họ có học vị, học hàm.
  • Biểu ghi quan hệ hôn nhân: Ghi chú về các mối quan hệ hôn nhân trong dòng họ, bao gồm cả các hôn nhân kết hợp với dòng họ khác.
  • Danh sách các ngày giỗ: Liệt kê danh sách các ngày giỗ của các thành viên trong dòng họ.
  • Tiểu sử nhân vật tiêu biểu: Mô tả về những nhân vật nổi bật trong dòng họ, bao gồm các hoạt động, công lao và đóng góp của họ cho dòng họ và cộng đồng.

2.5. Phụ khảo

Phần phụ khảo của gia phả bao gồm các thông tin bổ sung sau:

  • Địa chỉ xóm làng và ấp: Ghi chú về vị trí và đặc điểm của xóm làng và ấp, bao gồm cả thông tin địa lý và hành chính.
  • Đình làng:  Mô tả về đình làng, một điểm trọng yếu trong văn hóa dân gian và tôn giáo của dòng họ.
  • Ngành nghề truyền thống: Liệt kê các ngành nghề truyền thống mà dòng họ đã từng hoặc đang theo đuổi, bao gồm mô tả về công việc, kỹ năng, và các đặc điểm của từng ngành nghề.

***Xem thêm: 1001 mẫu nhà thờ họ đẹp đi cùng năm tháng

3. Đơn vị tư vấn thiết kế nhà thờ dòng họ truyền thống đẹp ý nghĩa

Vietnamarch là đơn vị tư vấn thiết kế nhà thờ họ chuyên nghiệp và uy tín, mang đến những giải pháp thiết kế độc đáo và ý nghĩa cho những công trình nhà thờ dòng họ truyền thống. Với sự hiểu biết sâu sắc về nền văn hóa và truyền thống Việt Nam, Vietnamarch không chỉ tạo ra những kiến trúc đẹp mắt mà còn tôn vinh và kế thừa những giá trị tinh thần của dòng họ.

Nhà thờ dòng họ không chỉ là nơi thờ cúng tổ tiên mà còn là biểu tượng của sự kết nối và gắn bó giữa các thế hệ. Với sứ mệnh làm nổi bật vẻ đẹp và ý nghĩa của những công trình này, Vietnamarch cam kết tiếp tục đồng hành cùng dòng họ trong việc xây dựng những ngôi nhà thờ đẹp ý nghĩa, mang lại sự hạnh phúc và đoàn kết cho mỗi thành viên trong gia đình. Chúng tôi tin rằng, qua sự kết hợp giữa tinh thần truyền thống và phong cách thiết kế hiện đại, những công trình của chúng tôi sẽ trở thành điểm tựa vững chắc cho sự phát triển và bền vững của dòng họ truyền thống trong thời đại mới.

Vietnamarch – Đơn vị thiết kế nhà thờ họ, từ đường uy tín: 0918.248.297